![](/media/lib/87/n-zanieczyszczenie-b01eaebea788845435279535a8d193f8.jpg)
Zanieczyszczenie powietrza zabija niemal 9 milionów osób rocznie
3 marca 2020, 15:54Zanieczyszczenie powietrza to jedno z głównych ryzyk zdrowotnych i przyczyn śmierci na całym świecie. Jest ono tym bardziej groźne, że nie można go uniknąć. O ile każdy z nas może podjąć decyzję, czy chce palić papierosy lub przebywać w towarzystwie palaczy, to indywidualnie nie mamy możliwości uniknięcia zanieczyszczonego powietrza
![](/media/lib/78/one-dimension-e6b9b4f113a85277a5de22559d0aa55c.jpg)
Naprzemienne wszechświaty materii i antymaterii
19 lipca 2011, 17:38Dragan Slavkov Hajdukovic, fizyk z Czarnogóry, który obecnie pracuje w CERN, nakreślił w swoim studium opublikowanym w Astrophysics and Space Science mechanizm zmieniający materię w antymaterię, skutkujący naprzemiennymi cyklami kurczenia się wszechświata i jego powstawania wskutek wybuchu.
![](/media/lib/546/n-xiongnu1-ba2d34e01cd9d92f9fb0738c6e6293fd.png)
W wieloetnicznym imperium Xiongnu kobiety miały wielką władzę
18 kwietnia 2023, 11:23Na 1500 lat przed Czyngis-chanem, który zapoczątkował budowę największego lądowego imperium w historii ludzkości, mongolscy nomadzi stworzyli swoje pierwsze imperium. Konfederacja Xiongnu powstała w III wieku p.n.e. i przez kilka wieków dominowała na stepach Azji Wschodniej, rzucając wyzwanie imperialnym Chinom i skłaniając je do rozbudowy Wielkiego Muru. Konfederacja Xiongnu była państwem wieloetnicznym o wysokim zróżnicowaniu genetycznym nawet wśród elity rządzącej.
![](/media/lib/284/n-tropik-0583e3ad00d55837910a858aec550116.jpg)
Dziewiczych tropików nie ma od dziesiątków tysięcy lat
4 sierpnia 2017, 05:40Pierwsza globalna analiza wpływu człowieka na lasy tropikalne ujawniła, że ludzie zmieniają ich środowisko od co najmniej 45 000 lat. To przeczy powszechnemu przekonaniu, że przed rozwojem nowoczesnego rolnictwa i przemysłu w tropikach rosły dziewicze puszcze.
![](/media/lib/407/n-narzedzia-603769cf27d44ef8fc26b03099907e47.jpg)
Najstarsze ślady użycia łuku i strzał poza Afryką znaleziono... w tropikach Sri Lanki
16 czerwca 2020, 10:27Początków historii ludzkiej innowacyjności zwykle poszukuje się na sawannach Afryki lub w Europie. Obszary tropikalne, mimo że wiemy, iż mają bogatą historię ludzkiej obecności, są pomijanie. Jak się okazuje, niesłusznie. Autorzy ostatnich badań znaleźli bowiem dowody na najstarsze poza Afrykę wykorzystanie łuku i strzał oraz, być może, wytwarzanie ubrań
![](/media/lib/84/badanie-sniacych-swiadomie-689fedecf8cebb00ca1e1d625468c1d9.jpg)
Połączono aktywność mózgu z treścią snów
31 października 2011, 10:16Sen to ważny, ale nadal nie do końca poznany stan. Naukowcom z 2 Instytutów Maxa Plancka oraz berlińskiego szpitala Charité po raz pierwszy udało się sprawdzić, co dzieje się w naszym mózgu, gdy śnimy o czymś konkretnym. Skorzystali przy tym z pomocy osób, które śnią świadomie, tzn. wiedzą, że śnią i potrafią pokierować treścią marzeń sennych.
![](/media/lib/567/n-mnicha-e32069947094b5be3e819133b9e99423.jpg)
Wystarczyło 50 lat, by papugi w Europie wykształciły osobne dialekty
4 grudnia 2023, 10:54Pochodząca z Ameryki Południowej mnicha (Myiopsitta monachus) została introdukowana w Europie przed 50 laty. I te 5 dekad wystarczyło, by zwierzęta rozwinęły na Starym Kontynencie unikatowe dialekty, wyraźnie różne w różnych krajach i miastach. Naukowcy z Instytutu Zachowania Zwierząt im. Maxa Plancka w Konstancji oraz Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku, nagrali mnichy w 8 miastach 4 krajów Europy i stwierdzili, że w każdym z miast ptaki wydają różne dźwięki. Podobnie jak ludzie, mnichy w Europie komunikują się różnie w zależności od tego, gdzie mieszkają, mówi doktorant Stephen Tyndel z Konstancji.
![](/media/lib/289/n-wmap-67868baf923e2ec36b5c3413677cd60e.jpg)
Odnaleziono połowę brakującej materii
9 października 2017, 14:17Dwa niezależne zespoły naukowe poinformowały o znalezieniu połowy zaginionej materii. Udało im się zarejestrować protony, neutrony i elektrony rozciągające się pomiędzy galaktykami w formie pasów gorącego rozproszonego gazu. Problem zaginionych barionów został rozwiązany, stwierdził Hideki Tanimura z francuskiego Instytutu Astrofizyki w Orsay, który stał na czele jednej z grup badawczych. Drugą grupą kierowała Anna de Graaff z Uniwersytetu w Edynburgu.
![](/media/lib/418/n-modellqg-2296f47253c282b855e8ac360e814822.jpg)
Zagadka powstania wszechświata. Wielkie Odbicie lepiej wyjaśnia pewne anomalie niż Wielki Wybuch?
21 sierpnia 2020, 12:32Teoria pętlowej grawitacji kwantowej (LQG) pozwala wyjaśnić pewne anomalie mikrofalowego promieniowania tła, z którymi nie poradziły sobie dotychczas inne teorie, twierdzi zespół naukowy pracujący pod kierunkiem Abhaya Ashtekara z Pennsylvania State University. Wyniki badań zostały opisane na łamach Physical Review Letters.
Przedstawiono szczegóły dot. genomu człowieka z jaskini Denisowa
8 lutego 2012, 10:06Naukowcy z Instytutu Antropologii Maxa Plancka w Lipsku ukończyli sekwencjonowanie genomu człowieka z jaskini Denisowa. W 2010 r. dr Svante Pääbo i jego zespół przedstawili zarys genomu. Analizowano wtedy mitochondrialne DNA z kości palca u ręki. Okazało się, że to nieznany dotąd takson z rodzaju Homo.